Theodore de BRY
Born to a wealthy Protestant family and trained in his native Liège as a goldsmith and engraver, Theodor de Bry fled the Netherlands around 1570 due to religious persecution. After moving to the free city of Strasbourg, de Bry left for England in 1586. There he made some of his best-known works, engraved copies after scenes from the New World.
https://www.rijksmuseum.nl/en/collection/RP-P-BI-5278
While de Bry was in England, his family moved permanently to Frankfurt and set up a publishing business there. When he returned in 1589, he and his sons illustrated ten volumes of American travel literature with his New World engravings, published from 1590 to 1618. Most Europeans came to know the costumes and customs of the American Indians and the historical events of the New World through de Bry's prints, however distorted. He used European standards for landscape and figure types and, as a Lutheran, emphasized the cruelty of the Catholic Spanish conquerors toward the Peruvian natives. De Bry also published a series of engraved portraits of famous men. In addition to many book illustrations, he produced a large number of other prints, particularly designs for jewelry and goldsmith work.
www.getty.edu
Het stelt een bont gezelschap voor, varend in een enorme schelp. Er wordt gedronken, gegeten en muziek gemaakt. Geheel links is een paartje dat eruitziet als een non en een monnik innig aan het vrijen, terwijl een doedelzakspeler voor hen brakend overboord hangt. Achter in de schelp laat een vrouw een man een kippenbout en eieren zien, terwijl de man de vrouw een gebraden haan aanbiedt. Voorin maakt een man muziek op een treeft. Helemaal rechts schept een man met een lepel iets uit een schaal die aan een tak hangt. Door de schelp groeit een kale boom, waarop een uil zit. Iets hoger hangt een vis. In het water slokt een grote vis een kleine vis op.
Het werk draagt rechtsonder het opschrift ‘Heronimus Bos inve[nit]’: Jheronimus Bosch heeft dit bedacht. Dit zou erop kunnen wijzen dat het werk ontleend is aan een verloren gegaan origineel van Bosch. De gravure is een variant op Het narrenschip en de ook alleen als kopie bewaard gebleven Blauwe schuit en Zangers en musici in een ei. In al deze werken hekelt Bosch de mens die zich overgeeft aan zintuiglijke impulsen. In Pretmakers in een mossel op zee wordt dit thema verder uitgewerkt door de figuren in een onmogelijk, stuurloos en doelloost vaartuig te plaatsen.
Volgens Bosch-auteur Dirk Bax is de schelp hier gebruikt als verwijzing naar een losbandig leven. Hierop wijst ook het gedrag van de twee geestelijken en het tentoonstellen van de kip en de haan. De mensen in de schelp zijn waarschijnlijk vastenavondvierders. Hierop wijst onder meer het 'verkeerd' gebruiken van huishoudelijke voorwerpen, zoals de treeft als muziekinstrument.
Van de gravure bestaan minstens vier afdrukken, die bewaard worden in het Noordbrabants Museum in 's-Hertogenbosch, het Prentenkabinet van Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam, het Rijksmuseum in Amsterdam en de Collections artistiques de l'Université de Liège in Luik. De hierboven afgebeelde afdruk bevindt zich in het Museum Boijmans Van Beuningen.
De prent werd in 1596 gekopieerd en opnieuw uitgegeven door Johann Theodor de Bry als onderdeel van de serie Emblemata Saecularua (seculiere emblemata).
https://www.rijksmuseum.nl/en/collection/RP-P-BI-5199
https://www.rijksmuseum.nl/en/collection/RP-P-BI-5278
While de Bry was in England, his family moved permanently to Frankfurt and set up a publishing business there. When he returned in 1589, he and his sons illustrated ten volumes of American travel literature with his New World engravings, published from 1590 to 1618. Most Europeans came to know the costumes and customs of the American Indians and the historical events of the New World through de Bry's prints, however distorted. He used European standards for landscape and figure types and, as a Lutheran, emphasized the cruelty of the Catholic Spanish conquerors toward the Peruvian natives. De Bry also published a series of engraved portraits of famous men. In addition to many book illustrations, he produced a large number of other prints, particularly designs for jewelry and goldsmith work.
www.getty.edu
tags: First contact of Indigenous people with Westerners, Spanish colonization, Colonization history, Indigenous people of the Caribbean, Colonization, Voyages and travels, Rites and ceremonies
Het stelt een bont gezelschap voor, varend in een enorme schelp. Er wordt gedronken, gegeten en muziek gemaakt. Geheel links is een paartje dat eruitziet als een non en een monnik innig aan het vrijen, terwijl een doedelzakspeler voor hen brakend overboord hangt. Achter in de schelp laat een vrouw een man een kippenbout en eieren zien, terwijl de man de vrouw een gebraden haan aanbiedt. Voorin maakt een man muziek op een treeft. Helemaal rechts schept een man met een lepel iets uit een schaal die aan een tak hangt. Door de schelp groeit een kale boom, waarop een uil zit. Iets hoger hangt een vis. In het water slokt een grote vis een kleine vis op.
Het werk draagt rechtsonder het opschrift ‘Heronimus Bos inve[nit]’: Jheronimus Bosch heeft dit bedacht. Dit zou erop kunnen wijzen dat het werk ontleend is aan een verloren gegaan origineel van Bosch. De gravure is een variant op Het narrenschip en de ook alleen als kopie bewaard gebleven Blauwe schuit en Zangers en musici in een ei. In al deze werken hekelt Bosch de mens die zich overgeeft aan zintuiglijke impulsen. In Pretmakers in een mossel op zee wordt dit thema verder uitgewerkt door de figuren in een onmogelijk, stuurloos en doelloost vaartuig te plaatsen.
Volgens Bosch-auteur Dirk Bax is de schelp hier gebruikt als verwijzing naar een losbandig leven. Hierop wijst ook het gedrag van de twee geestelijken en het tentoonstellen van de kip en de haan. De mensen in de schelp zijn waarschijnlijk vastenavondvierders. Hierop wijst onder meer het 'verkeerd' gebruiken van huishoudelijke voorwerpen, zoals de treeft als muziekinstrument.
Van de gravure bestaan minstens vier afdrukken, die bewaard worden in het Noordbrabants Museum in 's-Hertogenbosch, het Prentenkabinet van Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam, het Rijksmuseum in Amsterdam en de Collections artistiques de l'Université de Liège in Luik. De hierboven afgebeelde afdruk bevindt zich in het Museum Boijmans Van Beuningen.
De prent werd in 1596 gekopieerd en opnieuw uitgegeven door Johann Theodor de Bry als onderdeel van de serie Emblemata Saecularua (seculiere emblemata).
https://www.rijksmuseum.nl/en/collection/RP-P-BI-5199